Kişisel Verilerin İzinsiz Kullanılması Suçu ve Cezası

Bilişim sistemlerinin hayatımıza girmesi ile birlikte gerek internet ortamında değişik mecralarda, gerekse sosyal medyada (facebook, twitter, whatsapp, youtube vb.) yapılan paylaşımlar sonucunda, birçok kişi yapmış olduğu paylaşımlarla bilerek veya bilmeyerek kişisel verilerin izinsiz kullanılması suçunu işleyerek özel hayatın gizliliğini ihlal etmektedir. Daha önce sitemizde yayınladığımız Kişisel Verilerin Korunması Kanununun Amaç ve Kapsamı konulu makalemizde, kişisel verilerin ne olduğu, amaç ve kapsamı ile hangi durumlarda suç olacağı ile ilgili ayrıntılı bilgi vermeye çalışmıştık. Bu makalemiz de ise, kişisel verilerin izinsiz kullanılması suçu ve cezası, özel hayatın gizliliğinin ve kişisel verilerin izinsiz kullanımı sonucunda verilecek ceza miktarları ile ilgili ayrıntılı bilgi vermeye çalışacağız.

Kişisel Veri Nedir

Gerçek bir kişiye ait kimliği belirli veya belirlenebilir her türlü bilgiyi kişisel veri olarak tanımlayabiliriz, kişisel verilerin ilgili kişinin izninin dışında işlenmesi (kullanılması, depolanması, aktarılması vb. her türlü işlem) suçtur.  Kişisel verinin konusu gerçek kişidir.

Hangi Hallerde Kişisel Verilerin İzinsiz İşlenmesi Suç Teşkil Etmez

Kişisel verilerin kanunların belirlediği ölçüler içerisinde kullanılması ve işlenmesi halinde suç olmaz, kişisel verilerin kullanımı öncelikli olarak hukuka ve dürüstlük kuralına uygun olmalıdır, doğru ve gerektiğinde güncel olmalıdır, belirli açık ve meşru amaçlar için işlenmelidir (kullanılmalıdır), işlendikleri amaçlarla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olmalıdır, ilgili mevzuata öngörülen veya işledikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilmelidir. Bu durum 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununda açıkça ele alınmıştır.

Kişisel verilerin işlenmesinde kişilerin açık rızasının olması gerekmektedir ancak bazı durumlarda kişisel verilerin kullanımında kişinin açık rızası aranmaz. (6698 Sayılı Kanunun 5. Maddesi)

 Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar (TCK 132-140.md)

Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçları aşağıdaki şekilde maddeler halinde ele alabiliriz.

• Haberleşmenin gizliliğini ihlal (TCK. madde 132)
• Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması (TCK. madde 133)
• Özel hayatın gizliliğini ihlal (TCK. madde 134)
• Kişisel Verilerin Kaydedilmesi (TCK. madde 135)
• Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme (TCK. madde 136)
• Nitelikli haller(TCK. madde 137)
• Verileri yok etmeme(TCK. madde 138)
• Şikayet (TCK. madde 139)
• Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbirinin uygulanması(TCK. madde 140)

Haberleşmenin Gizliliğini İhlal

Türk Ceza Kanununun 132. Maddesine göre kişiler arasında haberleşmenin gizliliğini ihlal eden kimse, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu eylem haberleşme içeriğinin kaydedilmesi suretiyle gerçekleştirilirse verilecek ceza bir kat arttırılır.

Kişiler arasındaki haberleşme içeriklerinin hukuka aykırı şekilde ifa edilmesi halinde bu kişiye 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilir.

Kendisi ile haberleşen kişinin rızası olmaksızın haberleşmenin içeriğini hukuka aykırı ifşa eden kişiye 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilir.

Kişiler Arasındaki Konuşmaların Dinlenmesi ve Kayda Alınması

Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması durumunda ne kadar cezaya hükmedileceği TCK.nın 133. Maddesinde açıkça belirtilmiştir. Buna göre; taraflardan herhangi birinin rızası olmaksızın bir aletle dinleyen veya bunları bir ses alma cihazı ile kaydeden kişiye, 2  yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilir.

Katıldığı aleni olmayan bir söyleşiyi, diğer konuşanların rızası olmadan ses alma cihazı ile kayda alan kişiye, 6 aydan 2 yıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir.

Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların kaydedilmesi suretiyle elde edilen verileri hukuka aykırı olarak ifşa eden kişiye, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 4 bin güne kadar adlî para cezası verilir.

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal

Türk Ceza Kanununun 134. Maddesine göre;  Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimseye, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilir. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır.

Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimseye 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilir.

Kişisel Verilerin Kaydedilmesi

Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak kaydedilmesi halinde TCK.nın 135. Maddesine göre kişisel verileri kaydeden kimseye 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilir.

Kişisel verinin, kişilerin siyasi, dini, felsefi, ırki kökenlerine; hukuka aykırı olarak ahlaki eğilimlerine, sağlık durumlarına,  cinsel yaşamlarına, veya sendikal bağlantılarına ilişkin olması durumunda verilecek ceza yarı oranında artırılır.

Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme Veya Ele Geçirme

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak veren veya ele geçiren kişiler hakkında TCK. nın 136. Maddesine göre, 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası verilir.

Nitelikli Haller

Yukarıda belirtilen özel hayatın gizliliğine ilişkin işlenen suçlarda TCK nın 137. Maddesine göre

1. a) Kamu görevlisi tarafından ve görevinin verdiği yetki kötüye kullanılmak suretiyle,
2. b) Belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle, İşlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.

Verileri Yok Etmeme

TCK.nın 138. Maddesine göre kişisel verileri kanunların belirlediği sürelerin geçmiş olmasına karşın verileri sistem içinde yok etmekle yükümlü olanlara görevlerini yerine getirmediklerinde 1 yıldan 2 yıla kadar hapis cezası verilir.

Suçun konusunun Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre ortadan kaldırılması veya yok edilmesi gereken veri olması hâlinde verilecek ceza bir kat artırılır.

Şikayet

Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi, kaydedilmesi ve verilerin yok edilmemesi hariç özel hayata veya hayatın izli alanına karşı işlenen suçların soruşturma ve kovuşturma işlemleri şikayete bağlıdır. (TCK. madde 139)

Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirinin Uygulanması

TCK.nın 140.maddesine göre yukarıda belirtilen suçların tüzel kişiler tarafından işlenmesi halinde bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Kişisel Verilerin İzinsin Kullanımı Nedeniyle Şikayet Nereye Yapılır.

Kişisel verilerin izinsiz kullanımına ilişkin şikayeti yazmış olduğunuz şikayet dilekçesi ile birlikte bulunduğunuz yerdeki Cumhuriyet Savcılığına yapabilirsiniz, şikayet dilekçesinde şikayet edilen konunun net ve anlaşılır olmasına dikkat ediniz, ayrıca delillerinizi de şikayet dilekçesi ile birlikte ilgili savcılığa sunmanız faydalı olacaktır.

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal ve Kişisel Verilerin İzinsiz Kullanımı Nedeniyle Şikayet Dilekçesi Örneği

Özel hayatın gizliliğini ihlal ve kişisel verilerin izinsiz kullanımı nedeniyle şikayet dilekçesi örneğine Kişisel Verilerin İzinsiz Kullanılması Nedeniyle Şikayet Dilekçesi Örneği konulu yazımızdan ulaşabilirsiniz.