Asliye Hukuk Mahkemesi Nedir Hangi Davalara Bakar

Bu yazımızda sizlere Asliye Hukuk Mahkemesi nedir, hangi davalara bakar, görev ve yetki alanları üzerine bilgi paylaşımında bulunmaya çalışacağız.

Asliye Hukuk Mahkemesi ve Görevleri

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununa göre; dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davarlarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir. Asliye hukuk mahkemeleri, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun olumlu görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca her ilde ve ilçe merkezlerinde kurulmakla birlikte ihtiyaç sayısına göre birden fazla kurularak numaralandırılabilirler. Ticaret, iş, aile, tüketici, fikri ve sinai mahkemelerinin olmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemeleri görevlidir ve bu mahkemelerin görevlerini yerine getirir. Asliye Hukuk Mahkemesi tek hakimli mahkemelerdendir.

Asliye Hukuk Mahkemesi ‘nde Dava Açma Şartları

Asliye Hukuk Mahkemelerinde dava açabilmek için davayı açan kişinin 18 yaşını bitirmiş ve iyiyi kötüden ayırt edebilecek kabiliyette olması gerekmektedir. Küçükler, kısıtlılar ve ehliyeti bulunmayanlar adına kanuni temsilcileri olan veli veya vasileri dava açabilirler.

Dava Nerede Açılmalıdır

Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.   Davalı birden fazla ise, bunlardan birinin ikametgahı olan yerin mahkemesinde dava açılabilir. Ölen bir kimsenin mirasına ait davalarda, ölenin son ikametgahı mahkemesinde, gayrimenkule ait davalarda ise, davaya konu gayrimenkulün bulunduğu yer mahkemesinde dava açılmalıdır.

Asliye Hukuk Mahkemesi ‘nde Sırası ile Dava Akışı

Davacının hazırlamış olduğu dava dilekçesinin ekleri ile birlikte (davalılar sayısından bir fazla suret olmak üzere) tevzi bürosuna verilmesi,

Harçlar Kanunu uyarınca dava türüne göre maktu veya nispi olarak hesaplanan harcın ve posta, tebligat, keşif masrafı gibi giderlerin mahkemeler veznesine yatırılması,

Tevzi bürosunda hazırlanan evrakların yetkili mahkemeye gönderilmesi ve yetkili mahkemece UYAP ortamında kaydının yapılması,

Dosyanın hakim tarafından incelenerek tensibinin yapılması için mahkeme kalemine gönderilmesi ve kalemce tensip işleminin yapılması,

Dava, basit yargılamayı gerektiren dava ise (nüfus, kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan davalar gibi) hemen duruşma gününün verilmesi ve taraflara duruşma gününü bildir meşruhatlı davetinin çıkartılması,

Dava, yazılı yargılamayı gerektiren dava ise (tazminat, tapu iptali tescil, itirazın iptali davaları gibi) dava dilekçesi ve tensip zaptı davalılara gönderilir, davalılar dilekçeleri tebliğ aldıktan 2 hafta içerisinde cevap verme hakkına sahiptirler, eğer cevap verecek iseler, verdikleri cevap dilekçesi davacılar sayısından bir fazla suret olmalıdır, cevap dilekçesi davacılara gönderilir, davacıların 2 hafta içerisinde cevaba cevap verme hakları vardır, davacılar tarafından süresinde cevaba cevap dilekçesi verilir ise bu dilekçe davalılara gönderilir ve davalılar 2 hafta içerisinde bu dilekçeye de cevap verebilirler. Sonuç olarak davacılar ve davalılar 2 sefer yazılı olarak cevap verme haklarına sahiptirler. Dilekçeler aşaması bittikten sonra duruşma günü  verilerek duruşma günü taraflara gönderilir. Davalılar cevap dilekçesi vermez iseler davayı kabul etmedikleri anlamına gelmektedir.

Delillerin toplanması, (Tarafların dayandıkları delillerin toplanması, keşif icrası, tanık dinlenilmesi ve bilirkişi incelemesine ilişkin yargılama aşaması)

Delillerin toplanıp değerlendirilerek mahkemece kararın verilmesi,

Gerekçeli kararın yazılması, (Asliye Hukuk Mahkemelerinde hüküm açıklandıktan 1 ay içerisinde gerekçeli karar yazılır)

Tarafların talebi üzerine gerekçeli kararın taraflara tebliğ edilmesi,

Gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık istinaf süresi içerisinde harçlarının yatırılması sureti ile istinaf yoluna başvurmaları halinde dosyanın görevli istinaf dairesine gönderilmesi, istinaf yoluna başvurulmaması halinde dosyanın kesinleşmesinin yapılması, mahkeme tarafından verilen kararlarda kesinlik sınırı bulunmaktadır, bu sınır her sene değişmekle birlikte Asliye Hukuk Mahkemesi dava açma sınırı 2017 yılı itibari ile 3.110,00-TL  ( alt sınır ) olarak belirlenmiştir

Asliye Hukuk Mahkemesi ‘nde En Çok Görülen Dava Türleri

Nüfus davası (isim, soyisim, doğum tarihi, cinsiyet değişikliği)

Tapu iptali ve tescil davası

Kamulaştırma bedel tespit davası

Kamulaştırmasız el atmada kaynaklanan tazminat davası

İtirazın iptali davası

Menfi tespit davası

Mirasın hükmen reddi davası

Geçit hakkı davası

İstirdat

Maddi-Manevi tazminat davası

Ecrimisil davası

Elatmanın önlenmesi davası

Vasiyetnamenin iptali davası

Alacak davası

Tasarrufun iptali davası

Tenkis davası

Sözleşmenin uyarlanması davası

Vakıf davası